معماری حیوانات
نگارش در تاريخ یک شنبه 28 اسفند 1390برچسب:, توسط گلاره
نگارش در تاريخ شنبه 27 اسفند 1390برچسب:, توسط گلاره

      

محل لانه سازی ماهی خورک در ساحل نهر ها یا دریاچه ها یا شیب های تند است و الزاماً در کنار آب قرار ندارد.هر دو جنس در لانه سازی ، خوابیدن روی تخم ها و پرورش نوزادان شرکت می کنند. آن ها با منقارشان خاک کنار آب را سست می کنند و سوراخی می سازند. وقتی که سوراخ به حد کافی گود شود، از پاهایشان نیز استفاده می کنند و به سرعت خاک های کنده شده را به خارج از سوراخ پرتاپ می کنند.آن ها دالانی با شیب مختصری به طرف بالا و به طول نیم تا یک متر می کنند. انتهای آن را نیز به منظور تخم گذاری گشاد می کنند. اگر چه آن ها برای لانه سازی مصالحی جمع آوری نمی کنند درون سوراخشان را به خوبی می پوشانند. ماهی خورک ها استخوان ها و فلس های ماهی هایی را که می خورند، بالا می آورند.این باقیمانده ی استخوانی که مانند خاکستر سیگار کاملاًنرم شده است پوشش مناسبی برای تخم هاست.

ماهی خورک های جوان فضله هایشان را به داخل دالان ورودی می اندازند چون دالان به طرف پایین سرازیر است فضله ها به پایین قل می خورند و آن را فرش می کنند.این دالان هیچ وقت تمیز نمی شود و به راحتی می توان بوی بدی را که از آن جا به مشام می رسد ،تصور کرد. والدین باید مدام از راه این مجرا به داخل و خارج آشیانه بروند و هر بار شاید احساس می کنند که احتیاج مبرمی به شستن خود دارند.شیرجه ی آن ها به داخل آب به منظور ماهیگیری آن ها را قانع نمی کند غالباً ان ها در حال آب تنی هستند. پرندگان جوان بعد از چهار هفته والدین خود را ترک میکنند.

نگارش در تاريخ شنبه 27 اسفند 1390برچسب:, توسط گلاره

مرغ مگس خوار لانه اش را رو باز و به شکل فنجان می سازد. مصالح لانه را مواد بسیار نازک و ظریف تشکیل می دهند که با دقت فراوان و بسیار فشرده در ساختمان لانه به کار می روند.در آب و هوای سردتر ، بخش تحتانی لانه بسیار ضخیم ساخته می شود و دیواره های جانبی نیز قطر زیادی دارند.پرنده ی ماده شاخه ای باریک به شکل قیچی که از سطح زمین ارتفاع زیادی نداشته باشد را بر می گزیند. سپس به جمع آوری تار عنکبوت پرداخته و ضمن پرواز ساکن در هوا تار ها را به صورت رشته در آورده و پایه ی لانه اش را با تار عنکبوت می سازد.سپس به جمع آوری الیاف گیاهی مانند سمبله ی بلوط و نیز پشم گوسفند که به گیاهان خاردار چسبیده است می پردازد و در حال پرواز در دیواره ی آشیانه فرو می کند. به ندرت مواد سبک دیگری چون برگ های خشک و گلسنگ به آن اضافه می کند. این مواد مداوم مورد استفاده قرار می گیرد تا انعطاف لانه را زیاد کند. فقط ساختن بخش تحتانی لانه که بیشتر از خزه تشکیل شده یک هفته به طول می انجامد.هم زمان با پیشرفت لانه سازی، پرنده داخل لانه می نشیند و با حرکات مداومش در اطراف به آن شکل می دهد و با منقارش قسمت های مختلف بیرون زده را جاسازی  می کند دست آخر هم یک حلقه ی ضخیم تار عنکبوت در چندین لایه ی هم سطح در لبه ی بالایی آشیانه میسازد. تار های عنکبوت بیشتری لانه را به شاخ و برگ های اطراف متصل می کند که به احتمال زیاد باد آن ها را به آن جا آورده است.

                               

 مرغ مگس خوار به ندرت بیش از دو تخم می گذارد. وقتی که مادر درون لانه می نشیند فقط دم، سر و منقارش که به طرف بالا قرار گرفته، دیده می شود.بین کف نرم و ضخیم لانه و شکم کوچک و گرم پرنده فضای راحتی بوجود می آید.بعد از گذشت دو تا سه هفته جوجه ها از تخم ها خارج می شوند و طی دو تا سه هفته ی بعد جوجه می توانند مستقل شوند.وقتی که هوا کمی سرد شود، دواره های ضخیم و فشرده ی آشیانه دیگر نمی تواند جلوی سرد شدن بدن جوجه ها را بگیرد خصوصاً شب ها که مادر به آن ها غذا می دهد. مرغ مگس خوار برای مقابله با این مشکل مکانیزم فیزیولوژیکی ویژه ای دارد. آن ها به جای سوزاندن بیهوده انرژی برای تثبیت حرارت بدنشان، دمای بدنشان را موقتاً کاهش می دهند تا آن جا که به حالت کرخ در آیند مانند حیوانان خونسرد. به همین سبب می توانند شرایط سخت آب و هوایی را تحمل کنند . به محض طلوع خورشید با لرزاندن بدنشان مجدداً خود را گرم می کنند.

بسیاری از گونه های مرغ مگس خوار برای مقابله با خطر بارندگی لانه هایشان را زیر برگ های بزرگ یا زیر تخته سنگ های آویزان یا غار ها می سازند که از به هدر رفتن حرارت لانه ی حیوان جلوگیری می کند.

             

نگارش در تاريخ شنبه 27 اسفند 1390برچسب:, توسط گلاره

چرخ ریسک ها علاقه ی زیادی به آب دارند و معمولاً آشیانه هایشان را به انتهای ساقه های باریک درختانی چون بید ، تبریزی و یاغان می سازند. به طوری که لانه ها در هوا آزادانه نوسان دارند و مستقیماً بالای سطح آب قرار دارند این کار آشیانه ی آن ها را از گزند جانورانی که در لابلای شاخ و برگ درختان به شکار می پردازند مصون می دارد.با شروع فصل بهار پرنده ی نر به تنهایی لانه سازی را آغاز می کند. برای ساختن چارچوب لانه از مواد رشته ای و محکمی چون علف ، ریشه های فرعی بید و گاهی مو استفاده می کند. به این منظور در حالی که حول نوک یک ساقه ی آویزان پرواز می کند، رشته ای را که به همراه آورده ، به آن ساقه متصل می کند و آن را به دور ساقه می تابد تا محکم شود. رشته های اضافی هم به همین روش بسته می شوند یا به رشته های قبلی تابانده می شوند. سپس پرنده با منقارش انتهای رشته ها را به داخل کلاف بافته شده فرو می کند.به این ترتیب نواری می سازد که به طرف پایین متمایل است، در ادامه ی لانه سازی نوار به دو بخش تقسیم می شود و به تدریج بلند تر و پهن تر می گردد و بلاخره در قسمت پایینی هر دو بخش به هم اتصال می یابند و سبد دسته دار کوچکی می سازند. پس ازآن پرنده دیواره ای در قسمت پشتی می سازد و سوراخ گشاد جلویی را می بندد و فقط سوراخی برای در ورودی بازمی گذارد.

در واقع بافت لانه ی این پرنده شباهت زیادی به قالی های مشرق زمین دارد. چرخ ریسک ها به همان شیوه که قالیبافان نخ های کوتاه پشم را به رشته های محکمتر گره می زنند ، رشته های کوتاه گیاهی را مخصوصاً دانه های کرکدار بید و یا تبریزی را در کلافی که ساخته اند ، می بافند تا آن ها را کلفت تر و با دوام تر کند. ساختن چنین آشیانه ای سه تا چهار هفته طول می کشد.نزدیک به اتمام ساختمان آشیانه ، پرنده ی نر برای یافتن زوجی به جستجو می پردازد. پس از یافتن زوج به کمک او پوشش داخلی لانه را با مصالح نرم تکمیل می کند. ماده به تنهایی مسئولیت خوابیدن روی تخم ها را به عهده می گیرد و بدین ترتیب نر را آزاد می گذارد تا لانه ای جدیدی بسازد و جفت دیگری اختیار کند.

 

همان طور که انتظار می رود گونه های مختلف برای ساختن و محکم کردن فضای داخلی لانه هایشان شیوه هایی خاص خود دارند. شیوه ای که تنها گونه ی آمریکایی خانواده ی چرخ ریسک ها به کار می بندد زمخت ولی مؤثر است . این پرنده آشیانه ی گردش را از ساقه های خارداری می سازد که در مناطق نیمه صحرایی ، محل زندگی اش بسیار یافت می شود.روش چرخ ریسک آفریقایی پیشرفته تر است. هنگام ساختن لانه، نواری را به پشت و زیر درورودی متصل می کند. در موقع خروج از لانه آن را می کشد و در ورودی را می بندد. این شیوه ی در سازی در لانه ی عنکبوت های تونل ساز را تداعی می کند.

 

چرخ ریسک آمریکایی